पोटात जंत झाले: जाणून घ्या कारण, लक्षण आणि घरगुती उपाय | Stomach Worms Symptoms, Treatment, and Remedies in Marathi

Stomach Worms Symptoms, Treatment, and Remedies in Marathi


पोटात जंत का होतात?

पोटात जंत होणे मुख्यतः मुलांमध्ये जास्त दिसून येतात, परंतु ही समस्या प्रौढांमध्ये देखील होऊ शकते. मुलांमध्ये स्वच्छतेची काळजी न घेतल्याने ही समस्या उद्भवते, तर प्रौढांमध्ये चुकीच्या खाण्याच्या सवयी आणि दूषित अन्नामुळे ही समस्या उद्भवते. हे कृमी शरीरातील पोषक तत्वे शोषून घेतात आणि आतड्यांमधून रक्त शोषतात, ज्यामुळे व्यक्ती अशक्त आणि चिडचिड होते.

पोटात जंत होण्याची कारणे

दूषित अन्न आणि पाण्याचे सेवन: हे पोटात जंत होण्याचे सर्वात सामान्य कारण आहे. दूषित अन्नात आणि पाण्यात अंडी आणि अळ्या असू शकतात जे पोटात जातात आणि जंत होण्याच्या समस्या निर्माण करतात.

चुकीच्या खाण्याच्या सवयी: अस्वास्थ्यकर अन्न आणि असंतुलित आहार घेतल्यास पोटात जंत होण्याची समस्या वाढू शकते.

हाथ न धुता खाणे: हात न धुता अन्न खाल्ल्याने कीटकांची अंडी आणि अळ्या सहज पोटात जाऊ शकतात.

जास्त गोड खाणे: जास्त गोड खाणे म्हणजे जंतांना वाढवणे, कारण के जंत साखरेमुळेच वाढतात. 

पाळीव प्राण्यांसोबत खाणे: पाळीव प्राण्यांच्या जवळ राहणे आणि त्यांच्या सोबत खाणे यामुळे कीटकांचा प्रादुर्भाव होण्याचा धोका वाढू शकतो.

आतडे कमकुवत होणे: कमकुवत आतडे कीटकांच्या प्रादुर्भावास अधिक संवेदनशील असतात.

बद्धकोष्टता: दीर्घकाळापासून बद्धकोष्ठता असल्यामुळे आतड्यांमध्ये अंडी आणि अळ्या वाढू शकतात.


पोटात जंत होण्याची लक्षणे

  1. हलके पांढरे डाग: चेहऱ्यावर हलके पांढरे डाग हे लक्षण जास्त करून लहान मुलांमध्ये दिसून येते आणि हा एक संकेत होऊ शकतो कि मुलांच्या पोटात जंत झाले. 
  2. पोटात दुखणे: पोटात जंत असल्याने पोटात सतत वेदना होतात आणि अस्वस्थता जाणवते.
  3. वजन कमी होणे: कारण नसतांना वजन कमी होणे हा पोटात जंत झाल्याचा संकेत असू शकतो. 
  4. डोळे लाला होणे: डोळे लाला होणे आणि डोळ्यांमध्ये खाज येणे हे पण जंताचे लक्षण असू शकते. 
  5. जिभ पांढरी होणे: जिभेचा रंग पांढरा होणे हा पोटात जंत झाल्याचा संकेत असू शकतो. 
  6. तोंडाचा वास येणे: तोंडाची दुर्गंधी येणे हे आतड्यांमध्ये जंतांच्या उपस्थितीचे एक सामान्य लक्षण असू शकते.
  7. गुप्तांगात आणि आजूबाजूला खाज येणे: गुप्तांगात खाज येणे, विशेषतः रात्रीच्या वेळी, हे पोटातील जंतांचे लक्षण असू शकते.
  8. उलट्या होणे: वारंवार उलट्या होणे हे जंतांच्या उपस्थितीचे लक्षण असू शकते.
  9. मळामध्ये रक्त: मळामध्ये रक्त हे एक गंभीर लक्षण आहे आणि त्याकडे दुर्लक्ष करू नका.
  10. अतिसार: सतत होणारा जुलाब हे कृमींचे लक्षण असू शकते.


जंतांचे प्रकार: पोटात किती प्रकारचे जंत असतात?

टेपवर्म (Tapeworm), पिनवर्म या थ्रेडवर्म (Pinworm/Threadworm), राउंडवर्म (Roundworm), आणि हुकवर्म (Hookworm) हे पोटातील जंताचे प्रकार आहेत. या सर्व जंतांची सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे बघूया.

टेपवर्म (Tapeworm)

संसर्गाचे कारण: हा जंत प्राण्यांचे मांस खाल्ल्याने होतो. संक्रमित मांस खाल्ल्याने, टेपवर्म अळ्या पोटात जातात आणि कृमी मध्ये बदलतात.

लक्षणे: मानसिक आजारचे कारण बनु शकतात. हा किडा इतका लांब आणि मोठा असतो की तो आतड्यांमध्ये अडथळा आणू शकतो.

प्रभाव: हा जंत आपल्या आतड्यात जातो आणि पोषकद्रव्ये शोषून घेतो, त्यामुळे माणूस अशक्त आणि आजारी पडतो.

पिनवर्म किंवा थ्रेडवर्म (Pinworm/Threadworm)

संसर्गाचे कारण: हा किडा दोऱ्यासारखा दिसतो, आणि संक्रमित व्यक्तीच्या संपर्कात आल्याने तो पसरतो.
लक्षणे: अतिसार किंवा बद्धकोष्ठता, गुद्द्वार मध्ये खाज सुटणे, ताप, खोकला आणि वजन कमी होऊ शकते.

प्रभाव: पिनवर्म किडे गुदाभागी अंडे देतात ज्यामुळे खाज सुटते आणि अस्वस्थता जाणवते.

राउंडवर्म (Roundworm)

संसर्गाचे कारण: हा किडा जमिनीत राहणाऱ्या गांडुळासारखा लांब असतो आणि दूषित मातीच्या संपर्कात आल्याने होतो.

लक्षणे: ताप, उलट्या, खोकला, डोळे आणि फुफ्फुसे सुजणे, आणि वजन कमी होऊ शकते.

प्रभाव: राउंडवर्म जंत पोटात जाऊन आतड्यांचे नुकसान करतात आणि पोषकद्रव्ये शोषून घेतात.

हुकवर्म (Hookworm)

संसर्गाचे कारण: हुकवर्म किडे घाणेरड्या हाताने अन्न खाल्ल्याने किंवा अनवाणी चालल्याने त्वचेद्वारे शरीरात प्रवेश करतात.

लक्षणे: रक्ताची कमतरता, यकृताचा संसर्ग, शरीरात अशक्तपणा आणि थकवा.

प्रभाव: हुकवर्म किडे शरीरातील पोषक द्रव्ये खातात आणि यकृताला संक्रमित करू शकतात.


पोटातील जंतावर घरगुती उपाय

कडुलिंबाची पेस्ट:

कृती : ८ ते १० कडुलिंबाची पाने बारीक करून पेस्ट बनवा. त्यात थोडे पाणी आणि मध मिसळा आणि दररोज सकाळी रिकाम्या पोटी १० दिवस प्या.

फायदे: कडुलिंबाची पेस्ट पोटातील जंत मारते आणि यकृतालासुद्धा आश्चर्यकारक फायदे देते.

तुळशीच्या पानाचा रस

कृती : तुळशीच्या पानांचा एक चमचा रस दिवसातून दोनदा प्यायल्याने किडे मरून बाहेर पडतात.

फायदा : जंत निघून गेल्यावरही काही दिवस तुळशीच्या पानाचा रस सेवन केल्याने उरलेले जंत बाहेर पडतात.

काळेमीठ आणि टोमॅटो

कृती: एक लाल टोमॅटोचे चार तुकडे करून त्यावर काळे मीठ शिंपडा, रात्री गच्चीवर ठेवा आणि सकाळी रिकाम्या पोटी खा.

फायदा: या उपायाने सर्व किडे मरून एकाच वेळी बाहेर पडतात.

रान कांद्याचा काढा

कृती : रान कांद्याचा काढा करून २० मिली प्यायल्याने पोटातील सर्व जंत नष्ट होतात.

फायदे : रान कांद्याचा काढा पिल्याने जंतामुळे होणाऱ्या पोटदुखीपासूनही आराम मिळतो.

लसणाचे सेवन

कृती : रोज सकाळी रिकाम्या पोटी लसणाच्या काही पाकळ्या चघळून खा.

फायदे: लसणात अँटीबॅक्टेरियल गुणधर्म असतात जे पोटातील जंत मारण्यास मदत करतात.

पपईच्या बिया

कृती : पपईच्या बिया बारीक करून पावडर बनवा आणि त्याचे पाणी किंवा दुधाबरोबर सेवन करा.

फायदे : पपईच्या बिया पोटातील जंत मारण्यासाठी खूप गुणकारी आहेत.

भोपळ्याच्या बिया

कृती : भोपळ्याच्या बिया भाजून त्याचे सेवन करा किंवा त्यांची पावडर करून दुधासोबत प्या.

फायदे : भोपळ्याच्या बिया पोटातील जंत काढून टाकण्यासाठी खूप उपयुक्त आहेत.

अजवाईन आणि गूळ

कृती : अजवाइन आणि गूळ एकत्र मिक्स करून सकाळी रिकाम्या पोटी खा.

फायदे: या मिश्रणामुळे पोटातील जंत नष्ट होतात आणि पचनक्रिया सुधारते.

हळद आणि दूध

कृती : एक ग्लास कोमट दुधात चिमूटभर हळद मिसळून रात्री झोपण्यापूर्वी प्या.

फायदे: हळदीमध्ये बॅक्टेरियाविरोधी गुणधर्म असतात जे पोटातील जंत मारण्यास मदत करतात.

लिंबू आणि मीठ

कृती: एका लिंबूला कापून त्यावर मीठ लावावे आणि ते चाटावे. 

फायदे : लिंबूवर मीठ लावून खाल्ल्याने पोटातील किडे मारतात.


खबरदारी आणि टिपा

  • जेवण्यापूर्वी आणि नंतर नेहमी हात धुवा.
  • नेहमी स्वच्छ पाणी प्या.
  • ताजे आणि स्वच्छ अन्नाचे सेवन करा, दूषित आणि अस्वास्थ्यकर अन्न टाळा.
  • बाहेर अनवाणी चालणे टाळा, विशेषतः गलिच्छ ठिकाणी.
  • आपल्या पाळीव प्राण्यांच्या स्वच्छतेची काळजी घ्या आणि त्यांच्या संपर्कात आल्यानंतर आपले हात धुवा.
  • डॉक्टरांकडून वेळोवेळी तपासणी करून घ्या आणि पोटातील जंतांची तपासणी करा.


निष्कर्ष

तर मित्रांनो, या पोस्टमध्ये आपण पोटात जंत का होतात? पोटात जंत होण्याची लक्षणे? पोटात जंत होण्याची कारणे? पोटात जंत झाल्यास घरगुती उपाय? याबाबद्दल माहिती बघितली आहे. पोटातील जंतांच्या समस्येकडे दुर्लक्ष करू नये. योग्य वेळी उपचार घेतल्यास गंभीर आजार टाळता येतात. वर सांगितलेल्या पोटात जंत होण्याच्या घरगुती उपायांनी तुम्ही या समस्येपासून सुटका मिळवू शकता. निरोगी जीवनासाठी, स्वच्छता आणि योग्य खाण्याच्या सवयींची काळजी घ्या. जर तुम्हाला ही माहिती उपयुक्त वाटली तर कृपया ती WhatsApp आणि Facebook वर शेअर करा. धन्यवाद!

टिप्पणी पोस्ट करा

थोडे नवीन जरा जुने